Nasz patron
Działalność architektoniczna
- 10.10.2025 10:26
- czyli kilka słów o wartościach w architekturze
Jan Sas Zubrzycki do końca życia był aktywnym i wziętym architektem. W jego twórczości architektonicznej przeważało budownictwo sakralne, w którym dopatrywał się symbolicznego wyrazu prawd wiary chrześcijańskiej. Starał się eksponować chrześcijańskiego ducha polskiego narodu, który według niego najlepiej wyrażał się w stylu gotyckim charakterystycznym dla Krakowa i Polski południowej, a większość elementów tego stylu wywodził z dawnej słowiańskiej ciesiołki. Wypracował własny, oryginalny, neogotycki styl architektoniczny, który nazywał Stylem nadwiślańskim, łączącym motywy romańskie i gotyckie, i w tym stylu zaprojektował większość swoich budowli. Po 1912 roku, kiedy przeniósł się na stałe do Lwowa, w jego twórczości architektonicznej pojawiają się nowe elementy – motywy zaczerpnięte z polskiego renesansu. Jan Sas Zubrzycki projektował także świeckie budowle użyteczności publicznej i budynki na zamówienia prywatne, w których stosował z zamiłowaniem średniowieczne motywy architektoniczne – ceglane elewacje z wyraźnym detalem.
Wieloletnia działalność architektoniczna przyniosła bardzo bogaty plon. Na terenie Małopolski wybudowano ponad 40 kościołów i jedną cerkiew według projektów Jana Sasa Zubrzyckiego a około 20 przebudowano lub odnowiono.
Oto Jego naważniejsze dzieła architektoniczne:
Obiekty sakralne wybudowane:
- Szczurowa (1893)
- Trześniów (1898)
- Lubcza (1899)
- Błażowa (1900)
- Cieklin (1903)
- Ciężkowice (1903)
- Bruśnik (1904)
- Nowy Sącz-Biegonice (1904)
- Zaleszany (1905)
- Poręba Radlna (1905)
- Tarnów (1906)
- Piotrkowice (1907)
- Kraków-Podgórze – kościół redemptorystów (1907)
- Bielcza (1908)
- Kraków-Podgórze – kościół św. Józefa (1909)
- Grobla (1909)
- Jadowniki Podgórne (1910)
- Trzebinia – kościół Salwatorianów (1911)
- Siedliska-Bogusz (1912)
- Górno (1913)
- Jordanów (1913)
- Kasinka Mała (1913)
- Sokołów Małopolski (1914)
- Szczepanów (1914)
- Porąbka Uszewska (1918)
- Czortków – kościół Dominikanów (1918)
- Lubatowa (1921)
- Łężkowice (1921)
- Żeleźnikowa (1921)
- Niewodna (1923)
- Wietrzychowice (1924)
- Jedlicze (1925)
- Otfinów (1929)
- Lwów – kościół Kapucynów (1930)
- Łapczyca (1933)
- Tłuste (1934)
- Miejsce Piastowe – kościół Michalitów „Na Górce” (1935)
- Suków (1937)
- Masłów Pierwszy (1938)
- Ryglice (1940)
Obiekty przebudowane
-
- Bochnia (1905)
- Borzęcin – kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (1905)
- Szczucin (1905)
- Trzciana koło Bochni (1907)
- Tarnobrzeg, kościół Dominikanów (1909)
Obiekty świeckie
-
- Rymanów – pensjonat „Pod Matką Boską”, pierwszy projekt Sasa-Zubrzyckiego (1884)
- Myślenice – ratusz (1889)
- Kraków – trzy kamienice: ul. Kurniki 3 (1892), al. Słowackiego 7 (1895), ul. Św. Filipa 25 (1898)
- Niepołomice – ratusz (1903)
- Zator – ratusz (1903)
- Brzozów – hala Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1910)
- Jordanów– ratusz (1911)
- Jedlicze – rezydencja rodu Stawiarskich (1925)
- Szczurowa (1893)
- Wróć do listy artykułów
Ostatnie artykuły